કીર્તન મુક્તાવલી
(૧) સખી મેલી દે મનના મરોડને
ભગવાનને ગમ્યું એ સુઘડપણું
પ્રમુખસ્વામી મહારાજના અંતરમાં ઊછળતી શાસ્ત્રીજી મહારાજની સ્મૃતિઓ તા. ૨૧/૯/૧૯૮૬ના રોજ તો આષાઢી મેઘની જેમ રેલાઈ રહી. આજે શાસ્ત્રીજી મહારાજનું સ્મૃતિપર્વ હોવાથી તેઓ બરાબર વરસ્યા અને સૌનાં અંતરપાત્ર તથા ભોજનપાત્ર છલકાવી દીધાં.
તેઓની આ કરુણાવર્ષામાં ગામના છેવાડે રહેતા હરિજન બંધુઓ પણ બાકાત ન રહ્યા. ભલે તેઓ મંદિરે નહોતા આવ્યા છતાં સ્વામીશ્રીએ વ્યવસ્થાપકોને સૂચના આપી કે, “દૂધપાકનો પ્રસાદ હરિજનવાસમાં પણ બધાને વહેંચજો. દેવીપૂજકોને પણ જમાડજો.”
લાભની લહાણ કરવામાં તેઓને રાવ-રંક એકસમાન રહેતા.
તે રીતે જ આજની સાંજે સ્મૃતિમંદિરની પ્રદક્ષિણા કરીને સ્વામીશ્રીએ ‘સખી મેલી દે મનના મરોડને...’ કીર્તન પર અમૃતઝડી વરસાવતાં કહ્યું:
“મરોડ શું? વાંકાચૂંકા ચાલીએ એ. કહે ત્યારે વળ લે કે, ‘નહીં એટલે નહીં.’ મોઢું મરડીને ઠૂંગા જેવું કરી બેસે. પણ કોને માટે આઘોપાછો થાય છે? આપણા વગર પડી રહેવાનું છે? આપણે આધારે ચાલે છે? માટે જે આજ્ઞા કરે એમાં મંડી પડવું. આજીવન સેવા કરવી, એક દા’ડો નહીં. રિટાયર્ડની વાત નહીં. જીવતા કે મૂઆ, ભક્તિ જ કરવી છે.
“આપણે શોભીએ છીએ એ આપણી બુદ્ધિ, શક્તિ કે આવડતથી નહીં, રૂપથીયે નહીં; ભગવાન અને સંતને રાજી કરીએ એટલા શોભવાના છીએ. ભગવાનના દરબારમાં આવ્યા એટલે શોભીએ છીએ. બાકી બહાર હોઈએ તો ભોજિયો પૂછે છે? ગૃહસ્થ પણ ભગવાન અને સંતને લઈને શોભે છે. બહાર તો આપણા જેવા કેટલાય રખડતા હશે!
“માટે ભગવાન બધી પ્રવીણતા આપે. પ્રવીણતા ન હોય તોય શોભી જાય. અહીં તો કથા કરે તોય આવડ્યું કહેવાય ને બગીચો કરે તોય આવડ્યું કહેવાય. માટે નાનપ ન માનવી. ભગવાનને ગમ્યું એ સુઘડપણું, માટે આનંદમાં રહેવું.”
[બ્રહ્મસ્વરૂપ પ્રમુખસ્વામી મહારાજ: ભાગ ૫/૫૨૫]
(1) Sakhī melī de mannā maroḍne
September 21, 1986. Sarangpur. After doing pradakshinās in the Smruti Mandir, Pramukh Swami Maharaj discoursed on the kirtan ‘Sakhi meli de mannā marodne...’:
“What does marod mean? To not walk straight (i.e. not behaving properly). If one is told to do one thing, then one obstinately says no, no, no. They show an unpleasant face. But one should realize: will everything stop without us? Does everything happen because of us? (No.) Therefore, whenever we are given an āgnā, we should follow accordingly. We have to serve our entire life, not just one day. One should not think of retiring from serving. Whether dead or alive, we want to offer devotion.
“We look impressive not because of our intellect, strength, skills, or physical beauty. We impress upon others when we please God and the Sant. We look good because we have entered God’s court. Otherwise, if we go elsewhere, does anyone even call us?
“God endows us with all of our expertise. Even if we do not have any expertise, we still look good. Here (in Satsang), if we deliver kathā - that is called possessing a skill, and if we take care of the garden - that is also called possessing a skill. There is no superiority or inferiority. What God likes is known as skill. Therefore, remain joyful.”
[Brahmaswarup Pramukh Swami Maharaj: Part 5/525]
